View Colofon
Original text "Pájaros que cantan el futuro" written in ES by Alejandro Morellón Mariano,
Other translations
Mentor

Lisa Thunissen

Proofread

Stefanie Liebreks

Published in edition #2 2019-2023

Vogels die de toekomst zingen

Translated from ES to NL by Joep Harmsen
Written in ES by Alejandro Morellón Mariano

Hij lijkt een onmogelijke kruising tussen een uil, een vleermuis, een pinguïn en een wasbeer, en heeft een blauwe vacht, grote rode ogen, een gele snavel, geen handen maar twee kleine vleugels die bewegen als je hem aanzet.

Gefeliciteerd met je verjaardag, zegt ze.

Noa heeft geen spijt van haar aankoop, ook al was hij iets boven haar budget. Ze heeft haar zakgeld tien weken lang opzij moeten leggen om het geld bij elkaar te krijgen, maar nu ze ziet dat hij zo enthousiast is, is ze blij dat ze de bioscoop, het pretpark en zelfs het bowlen met haar vriendinnen op vrijdagen ervoor heeft opgegeven.

Daniel houdt het knuffelbeest vast alsof het een levend wezen is, hij probeert iets aan zijn ogen af te lezen. Noa denkt dat ouders zo naar hun pasgeboren kind kijken, met diezelfde ingetogen kwetsbaarheid, met een zeker ontzag.

Nadat hij hem een poos heeft bekeken, zet hij hem op de grond en knijpt dan in een van zijn oren om het systeem op te starten.

Hallo, Furby.

Het knuffelbeest beweegt zijn ogen en zet een paar stapjes vooruit, hij opent zijn snavel en er klinkt eerst een metaalachtig geluid en dan een stem:

Nog zevenhonderdachtentachtig miljoen seconden tot het einde van de mensheid.

Noa en Daniel kijken elkaar glazig aan. Tussen hen in en om hen heen zindert een tijdloze en duistere aanwezigheid, een afstand maar ook een vorm van nabijheid die ze nog niet in woorden kunnen vatten. De stem van een bezwering, de stem van een profetie.

Wat zei je, Furby?

Ze gebruikt haar rekenmachinehorloge om de seconden om te rekenen en buigt zich dan over het knuffelbeest.

Kom op, zeg je nu dat we nog ongeveer vijfentwintig jaar hebben tot het einde van deze wereld? Bedoel je dat?

Het knuffelbeest klappert met zijn vleugels en zijn ogen lichten wit op. Met opgerichte oren waarschuwt hij ze voor de opkomst van extreemrechts, staatsrepressie, economische crises, pandemieën, superbacteriën, bosbranden, klimaatverandering, het verlies van biodiversiteit, het uitsterven van soorten, hongeroorlogen en massamigratie, hekken aan de grens, prikkeldraad en betonnen muren, de strijd om drinkwater, zinloze slachtpartijen, genocide, het uitroeien van hele bevolkingsgroepen, gehuil en geschreeuw, lijden en dood, ondervoeding, de duisternis van de maanloze nachten van de toekomst, bloedbaden, op hol geslagen kerncentrales en hun verwoestende straling, infecties, de pest, genetisch gemodificeerd vlees, extreme natuurrampen, opeenvolgende vulkaanuitbarstingen, meteorieten, zonnevlammen, de nieuwe ijstijd, supernova’s, zwarte wolken die de hemel verduisteren en kou, droefenis en zure regen brengen en as over dode lichamen uitstorten. Dan valt het knuffelbeest stil, zet een paar stappen achteruit en sluit zijn ogen alsof hij slaapt.

Net zoals je bepaalde absolute waarheden aanvoelt, aanvaardt zowel Noa als Daniel dat de openbaring onbetwistbare kennis bevat. Vanaf dat moment ontstaat er tussen hen een geheim verbond; zij leren hun toevlucht te zoeken in het mysterie, in de stilte die aan de aankondiging voorafgaat. Ze besluiten elke pauze naar hem te luisteren.

Het knuffelbeest danst, zingt, spint, vraagt om eten, doet zijn ogen dicht om een geeuw te veinzen, maar op andere momenten, achter op het schoolplein of als ze zich beiden onder hun tafeltjes hebben verstopt, praat hij met hen over de betekenis van tijd en de ruimtelijke dimensies, de wiskunde van het heelal, de oorsprong van de beschaving, het kosmologisch hyperbewustzijn, de grondslag van religie, de intelligentie van organismen die buiten ons zonnestelsel leven, de grenzen van de werkelijkheid, het fenomeen van planetaire rotatie.

Noa en Daniel worden onafscheidelijk en tegelijkertijd zwaarmoedig. Ze zonderen zich af van de rest en doen niet meer mee met andere buitenschoolse activiteiten dan het luisteren naar de verboden kennis. Wanneer ze hun middelbare school afmaken, besluiten ze niet verder te leren en huren ze een kamer met geld van hun ouders. In het flatgebouw gaat het gerucht rond dat ze broer en zus zijn en incest begaan, maar dat kan ze niets schelen.

Het enige waar ze om geven is wat het knuffelbeest zegt.

Elke avond gaan ze naast de Furby zitten, net als de eerste keer, maar na verloop van tijd veranderen zijn taal en bewegingen. Het knuffelbeest schetst steeds veelomvattendere profetieën en beweegt zijn vleermuisvleugels als een bezetene, zijn ogen gaan van links naar rechts, op en neer; de kleine plastic mond blijft zijn voorspellingen verkondigen, waarvan er in de loop der jaren al enkele zijn uitgekomen: afbrokkelende en barstende tektonische platen, luchtvervuiling, fanatisme, wreedheid, institutionele incompetentie, uitputting van ecosystemen, catastrofale fouten, hulpbronnenschaarste, de verspreiding van dodelijke ziekten, supervulkanen, ongecontroleerde bosbranden, stormen die de hemel wekenlang verduisteren, miljoenen zich ontbindende lijken onder en boven de grond. Maar hij vertelt hun ook over de eerste levensvormen na de mens, de bomen die op de vervuilde grond zullen groeien, de wezens die in de poelen met kernafval zullen ontstaan, zich een weg door het slib zullen banen en ecosystemen zullen vormen die in niets op de oude mensheid lijken. Hij vertelt hun over de nieuwe bloeiperiode, over kleurenspectra die nooit eerder zijn gezien, geluiden die voor het eerst in de hele geschiedenis van de tijd te horen zullen zijn, over nieuwe beschavingen die nog duizenden jaren op onze planeet zullen overleven, vormen van taal die zullen ontstaan, ultrazintuiglijke verbindingen, de ontwikkelingen van hun architectuur, politiek, manier van denken, filosofie, wetenschappelijke vooruitgang, de soorten materie waarvan de voorwerpen van de toekomst zullen worden gemaakt, de muzikale opvatting van het heelal, intergalactische ontdekkingen, de communicatie tussen soorten, de tijd tussen wat komt en wat binnenkort zal verdwijnen.

Op een dag vol tranen en angstaanvallen besluit Noa terug te keren naar haar ouderlijk huis en bij Daniel weg te gaan. Hun geheim raakt bedolven onder nieuwe visioenen, door therapie en medicatie, en zakt door de jaren heen weg in hun bewustzijn. Vanaf dat moment keren ze de troosteloosheid de rug toe, omringen zich met andere mensen en veinzen zorgen die ze niet hebben.

Ze zoeken hun toevlucht in routine, in het huiselijk leven, voegen zich instinctief naar de normen van de maatschappij. Ze stichten beiden een gezin; hij krijgt twee kinderen en een hond genaamd Troïlos; zij een dyslectische dochter en drie naamloze katten. Ze verbouwen hun huizen, betalen hun rekeningen en vinden nieuwe hobby’s, maar ze vergeten nooit de waarheid en de toekomst. Vaak doet iets of iemand ze eraan denken. Tot op een morgen de een de ander opbelt:

Dus we gaan het weer doen?

Ja.

Na al die jaren?

Ik kan niet meer.

Maar… je was het toch vergeten?

Er komt geen antwoord en dat is ook niet nodig. Als ze elkaar weer zien, zijn de wallen onder Noa’s ogen donkerder geworden en is Daniel zo mager dat hij steeds op het punt lijkt te staan flauw te vallen. Het was haar idee om elkaar te ontmoeten in een park vlak bij hun oude school.
Ik denk vaak aan vroeger, zegt Noa, en ze houden elkaars hand weer vast en knikken naar elkaar.

Hoe lang hebben we nog?

Ongeveer vijf jaar.

Dus gaan we het doen?

Ja.

Wanneer?

Nu.

Daniel haalt hem uit zijn rugzak en zet hem tussen hen in op de grond. Ze kijken naar elkaar en dan weer naar het knuffelbeest voordat ze hem aanzetten. De zon verdwijnt steeds verder uit het zicht en uit verschillende richtingen tegelijk stijgt zwarte rook op, die een dikke wolk vormt en dan in de lucht oplost.

Hallo, Furby.

More by Joep Harmsen

Van gedachten veranderen

Maixa raadt me aan om duidelijk te articuleren, maar zonder Britse-kostschoolaccent, om niet te lang bij het theoretisch kader te blijven hangen, om te controleren of de apparatuur werkt voordat ik aan mijn verdediging begin, om me bescheiden op te stellen, om aantekeningen te maken van de vragen en opmerkingen van de commissieleden en om ze uit te nodigen om een hapje te gaan eten in een café. June vindt een café wel erg armoedig en suggereert catering op de faculteit, een citaat van Weber, een half bromazepammetje bij het ontbijt en een ritje in haar auto naar Gasteiz. Ik ga in op het citaat...
Translated from ES to NL by Joep Harmsen
Written in ES by Aixa De la Cruz Regúlez

Aantekeningen over het leven van Frances Donnell

Proloog In 1945 werd Frances Donnell, schrijfster en bekend vogelkweekster, geboren in de Verenigde Staten. In 1983 veinsde ze te zijn overleden aan lupus, de ziekte waardoor ze al sinds haar jeugd werd geteisterd. Maanden na haar gesimuleerde dood ontdekte men dat het slechts een verzinsel was geweest. Na kortstondige ophef, waarover te zijner tijd meer, speelde Frances’ leven zich enkele decennia af in de anonimiteit. We spreken inmiddels over de eenentwintigste eeuw, toen ze aankwam in Spanje, en het ergste van haar ziekte, die zich alleen maar verder had verspreid in haar lichaam, achter ...
Translated from ES to NL by Joep Harmsen
Written in ES by Adriana Murad Konings

Ode aan de orkaan

Ik heb altijd genoten van het geweld in het alledaagse: bijvoorbeeld een glas dat breekt in het donker. Soms vraag ik me af of deze herinnering wel echt van mij is. Ik kan mijn blijdschap amper bedwingen als ik de scène opnieuw voor me zie: het object dat valt en uiteenbarst en een dof geluid maakt en dan het geroezemoes van stemmen midden in de nacht. Mijn moeder drukt op het lichtknopje, waardoor het mozaïek van scherven oplicht. Haar geopende hand hangt in de lucht, boven mijn hoofd. Het geluid van de klap dat in niets lijkt op het geluid van het glas op de vloer en het gevoel te begrijpen ...
Translated from ES to NL by Joep Harmsen
Written in ES by Alejandro Morellón Mariano

Alle dieren van het veld

Zoals gewoonlijk werd ze die ochtend hongerig wakker. Het gekwaak van de eenden die over het dak fladderden trilde door in de muren van de slaapkamer en het meisje ging rechtop in bed zitten. De eenden waren van ver naar het huis van oma komen vliegen, misschien wel van een ander continent. Van de ene op de andere dag hoefde ze niet meer naar school en werd ze naar daar gestuurd, naar haar oma, die naast een meer woonde, kilometers van het dichtstbijzijnde dorp. Het kon niemand iets schelen. Haar ouders wilden meer tijd voor elkaar, of hadden het druk met werk, daar in de stad, dat was niet he...
Translated from ES to NL by Joep Harmsen
Written in ES by Adriana Murad Konings

We hebben altijd in dit dorp gewoond

We zijn verveld. Dat zeg ik tegen mezelf in de spiegeling van het water dat in de trog staat. Er zijn geen koeien meer in het dorp, dus deze drenkbak is van ons, zoals bijna alles om ons heen. Van ons en van niemand. Nagelaten aan wie blijft en zich verzet. Mijn dochter, die stukjes dode bladeren en modder in haar haren heeft, klampt zich aan mijn lichaam vast als een klein dier. De kinderwagen hebben we al lang niet meer gebruikt omdat dat geen doen is op de stenen paden en mijn spieren hebben zich aangepast aan haar, aan haar gewicht en vorm, en hebben nieuwe, atletische, ondenkbare vormen a...
Translated from ES to NL by Joep Harmsen
Written in ES by Aixa De la Cruz Regúlez
More in NL

Verwrongen

Die avond riep hij me, en het zag er niet naar uit dat hij zou stoppen. ‘Mama. Mama!’  Dat bracht hij uit tegen mij en tegen zijn kamertje, terwijl hij zich  opkrulde in een wassen duisternis vol speelgoed (zijn enige bezit). Hij riep  me opnieuw, dit keer veel harder, en ik wendde mijn blik af en streek langs  de onderkant van mijn whiskyglas, tot de condens op het topje van mijn  vinger gleed.  Het woord zat sinds zijn babytijd stevig in zijn brein genesteld. Roerloos staarde ik naar de onveranderlijke, iriserende vorm van de  druppel. Het was geen misdrijf om hem te leren wat kou was, om di...
Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Matías Candeira

Laat het opklaren

Voor ik naar haar cel loop – ik zal langzaam lopen zodat ze het wringende geluid van mijn laarzen hoort naderen, ik wil dat ze weet dat ik eraan kom – draai ik het peertje in de plafondlamp boven mijn bureau. Als ik voel dat het vastzit zet ik extra kracht. Onmiddellijk hoor ik in de fitting dat knerpende geluid als van sneeuw. Een minuscuul geloei dat ook iets zegt over mij, over hoe ik de zaken hier regel.     Ik sla de gang op de tweede verdieping in. De cellen zijn hier vlakbij. Naast het witte raam zit Im met zijn armen over elkaar op zijn stoel te dommelen. Als ik mijn wijsvinger onder z...
Translated from ES to NL by Heleen Oomen
Written in ES by Matías Candeira

We hebben altijd in dit dorp gewoond

We zijn verveld. Dat zeg ik tegen mezelf in de spiegeling van het water dat in de trog staat. Er zijn geen koeien meer in het dorp, dus deze drenkbak is van ons, zoals bijna alles om ons heen. Van ons en van niemand. Nagelaten aan wie blijft en zich verzet. Mijn dochter, die stukjes dode bladeren en modder in haar haren heeft, klampt zich aan mijn lichaam vast als een klein dier. De kinderwagen hebben we al lang niet meer gebruikt omdat dat geen doen is op de stenen paden en mijn spieren hebben zich aangepast aan haar, aan haar gewicht en vorm, en hebben nieuwe, atletische, ondenkbare vormen a...
Translated from ES to NL by Joep Harmsen
Written in ES by Aixa De la Cruz Regúlez

Thuis

De molen, het pad naar de rivier, de waterput, de paarden, de koeien en het graan. De gescheurde emmers vol bloedrode tomaten, strak dichtgedraaide weckpotten met op zuur gezette groenten voor de winter. De smalle stroom van de Severski Don, die alle velden aan elkaar rijgt, Rusland tegen Oekraïne aan trekt, de landkaart bij elkaar houdt, zoals mijn overgrootvader Nikolaj met naald en draad jassen in elkaar stikt. De wind in de doeken van de molen, de komsomol-meisjes op het centrale plein in het dorp. Ze dansen. Ze haken de armen in elkaar, houden elkaar in balans door met hun lichamen opzij ...
Written in NL by Lisa Weeda

Eindelijk heb je een kamer voor jezelf

Ik zit ongemakkelijk, maar ik durf niet te bewegen omdat ik je niet wakker  wil maken. De zeurende pijn bedaart als ik mijn rug recht. Ik zit half op de  rand van het bed en laat het matras helemaal voor jou. Nu je in een diepe  slaap bent gevallen, kan ik je eindelijk zachtjes door je haar strelen. Je vindt  het maar niks als ik dat doe als je wakker bent.  Op de bank haalde ik de schade in. Wanneer je bijna in slaap viel, in  slaap gewiegd door een dag vol rennen en spelen, zette ik je voor een teken film. Dan bleef ik je door je haren woelen. Mijn liefkozingen liet je toe  omdat je half bui...
Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by João Valente

Ook als je er maar één druppel van te zien krijgt

‘The white cracker who wrote the national anthem knew what he was doing. He set the word “free” to a note so high nobody can reach it. That was deliberate.’ Angels in America – Tony Kushner Mijn vader en ik waren op weg naar het vliegveld. Ik ging een maand naar Amerika en hij maakte er een halszaak van om me uit te zwaaien.  Ik ging naar Charleston, een stadje aan de kust van South Carolina. Mijn vader vroeg hoe het eruit zag en ik realiseerde me toen dat ik er geen plaatjes van had gegoogeld.  Ik wist alleen maar dat er een schietpartij had plaatsgevonden in een kelder van een witte kerk. ...
Written in NL by Rebekka de Wit