View Colofon
- "Francamente, querida, me importa un bledo" translated to ES by Daniel Ordóñez Franco,
- "Francamente querida, tanto me faz" translated to PT by Stepanka Lichtblau,
- "Iskreno, draga, baš me briga" translated to SR by Uroš Nikolić,
- "Cara, francamente me ne infischio" translated to IT by Elena Zuccolo,
- "Frankly, my dear, I don’t give a damn." translated to NL by Annette Manni,
- "Sincer să fiu, draga mea, mă doare-n cot" translated to RO by Mircea Dan Duță,
- "Iskreno, ljubica, briga me" translated to SL by Vesna Dragar,
Olga Czernikow
Marta Pustuła
Szczerze mówiąc, kochanie, nic mnie to nie obchodzi
Marek rzuca mnie na łóżko, a coś w jego twarzy i w sposobie, w jaki mnie chwycił, sprawia, że zupełnie tracę orientację, jakby zmiotła mnie lawina; nagle nie umiem powiedzieć, gdzie jest góra, gdzie dół. Trwa to zaledwie ułamek sekundy, już po chwili jego ręce wyciągają mnie na powierzchnię – wciąż leżę na materacu, ale góra i dół nieodwołalnie wracają na swoje miejsce. I dopiero teraz zdaję sobie sprawę, co widziałam, dopiero teraz to do mnie dociera, choć jeszcze nie w pełni: krótki, ulotny rozbłysk, jak kiedy ktoś na moment zapala światło i zaraz je gasi. Człowiek wie, że coś zobaczył – nawet jeśli sam nie ma pewności co – i że to coś cały czas jest gdzieś obok. Zaczyna szukać tego po omacku, ale bez skutku, więc w końcu ogarniają go wątpliwości. A może mu się zdawało? Może to było tylko przywidzenie? Miotam się w tym okropnym, ciemnym tunelu, a mój mózg za nic nie potrafi posklejać strzępków informacji w sensowną całość. Przed oczami mam szyfr, jedynki i zera, ale skąd mam wiedzieć, co one wszystkie znaczą, no skąd?!
Czuję, że muszę przewinąć sobie w głowie całą scenę. Zatrzymać ją. Zrobić zbliżenie. Przyjrzeć się temu chwilowemu zawieszeniu grawitacji. Wybadać element obcości w dobrze znanym ciele. Maleńki szczegół, którego nie potrafię nazwać słowami, bo tak naprawdę nie chodzi o nic konkretnego – krzywy uśmiech, mrugnięcie powieką czy zmarszczony nos – ani o to, gdzie Marek położył ręce. A jednak coś zauważyłam. Coś! Tak, coś, czego wcześniej nie robił. Choć… czy aby na pewno? Może wszystko sobie ubzdurałam… Może zaczynam popadać w paranoję, bo nie widzieliśmy się kilka tygodni i zanim zdążyłam się przyzwyczaić, że znów jest obok, on już dobierał się do mnie napalony. Nie wiem. Tunel.
Tymczasem Marek, oparty na łokciach, zawisa nade mną, a jego język wędruje po mojej szyi, zostawiając za sobą wilgotny, gorący ślad. Już za późno, jesteśmy za daleko, nie ma sensu patrzeć w lusterko, żeby się przekonać, czy naprawdę przejechaliśmy kota, czy też na jezdni leżał tylko jakiś łachman. Czuję dziwną sztywność w ciele – nie mogę już nic zrobić. No, coś jednak mogę. Marek, wciąż w spodniach, ociera się o moje krocze; czuję, jak napiera na mnie od prawej strony. Wsuwa mi ręce pod koszulę, jego głośny oddech tonie gdzieś między moim uchem a poduszką. A ja ciągle myślę o jedynkach i zerach, o dziwnej serii cyfr sprzed chwili. Zastanawiam się, czy powinnam go zatrzymać, powiedzieć mu, co zobaczyłam i poczułam – choć sama nie wiem, co to właściwie było… o ile w ogóle było – czy po prostu dać się ponieść. Ciągle się waham, ale jednocześnie odruchowo unoszę biodra, żeby mógł ściągnąć mi majtki.
I nagle widzę Eliškę, z twarzą do połowy zasłoniętą butelką prosecco mówi:
– Było jakoś dziwnie, nie wiem, jak to opisać... Jakbym spała z kimś innym.
– Ej no, może po prostu miał gorszy dzień czy coś – odpowiadam. – Bywa. Był myślami gdzie indziej i tyle.
Marek łapie moją rękę i wsadza ją sobie w majtki.
– Nie, to nie to. Nie sprawiał wrażenia nieobecnego… wręcz przeciwnie. – Eliška bierze oddech i sięga po butelkę, żeby uzupełnić kieliszek. – Zupełnie puściły mu hamulce.
Marek lekko gryzie mnie w sutek, trochę boli. Zawsze tak robi czy to pierwszy raz? Za nic nie mogę sobie przypomnieć.
– Ale dlaczego właściwie masz z tym problem? To chyba całkiem fajna sprawa, nie? – próbuję żartować. Tyle że Elišce wcale nie jest do śmiechu.
– No, byłoby fajnie… gdyby… gdyby nie było tak dziwnie… Sama już nie wiem…
– Może po prostu zobaczył coś w jakimś pornosie i chciał spróbować tego z tobą.
Ciało Marka robi się ciężkie.
– Nie rozumiesz… – mówi, machnąwszy ręką. – Nie wiem, no… Po prostu…
Widziałam, jak biła się z myślami, z trudem dobierała słowa, ale ostatecznie nie dokończyła zdania. Przegrała walkę. Choć dobrze wiedziałam, co ją męczy – a ona wiedziała, że ja wiem – nie powiedziała tego na głos. Chyba rozumiem dlaczego. Czasem nadajemy jakiejś myśli realność już przez sam fakt jej wypowiedzenia.
Marek wślizguje się we mnie jak ryba. Teraz to naprawdę on – mój Marek – tym razem nie mam wątpliwości. W takich chwilach zawsze wydawał mi się rozbrajająco kruchy. Bezbronny. Mały chłopczyk, który rozpaczliwie próbuje się gdzieś schować. Jest we mnie; przez moment się nie rusza, a ja oplatam go udami. Choć czuję podniecenie, jakaś część mnie wciąż błąka się w ciemnym tunelu.
Dziwne, ale nie przypominam sobie, żebyśmy kiedykolwiek później wracały do tematu. Ona nie zaczynała więcej rozmowy, a ja nie dopytywałam. Zupełnie jakby tamta dziwna sytuacja nigdy się nie wydarzyła. Albo sama Eliška wykasowała ją z pamięci.
Idę w głąb tunelu, zanurzam się w ciemność, ciemność bez końca. Przede mną nie ma już nic, ale kiedy oglądam się przez ramię, dostrzegam jakiś ruch. Patrzę w tamtym kierunku i już całkiem wyraźnie widzę schody – a na nich Clarke’a Gable’a. Czy raczej Rhetta Butlera, któremu zaryczana Scarlett O’Hara próbuje wyrwać z ręki walizkę. Nie wiem, skąd się tu wzięli, ale dokładnie pamiętam tamtą scenę. Kiedy widziałam ją pierwszy raz, byłam jeszcze zupełnie mała, chyba nie chodziłam nawet do szkoły. Mama gotowała obiad, a w telewizorze, który stał u nas na lodówce, leciało akurat Przeminęło z wiatrem. Ja siedziałam za starą maszyną do szycia i się bawiłam, a może coś rysowałam i jednocześnie z fascynacją śledziłam historię na ekranie. „Chyba się kłócą”, pomyślałam, choć nie byłam tego tak zupełnie pewna. Bo jeśli faktycznie się kłócili, robili to zupełnie inaczej niż moi rodzice. Mama nigdy nie płaszczyła się przed tatą, a tata nigdy nie uśmiechał się tak zimno i nieprzyjemnie jak Rhett.
Nie pamiętam, co właściwie mówili; nie wiem, czy w ogóle zwracałam wtedy uwagę na sens ich słów. Zapamiętałam tylko tamto dziwne napięcie, które wyczuwałam między nimi. I to, że Scarlett płakała i biegła za Rhettem, a on tylko mierzył ją tym swoim ironicznym spojrzeniem. Nie szarpał się z nią ani nie krzyczał, po prostu jak gdyby nigdy nic szedł do wyjścia. I w końcu naprawdę sobie poszedł. Ze łzami w oczach zapytałam mamę, czy pan z telewizora rozwiódł się z tamtą panią. Mama zapewniała mnie, że nie, że tylko wyszedł z domu.
– Ale przecież się pokłócili!
– Bo Scarlett się bała, że będzie za nim tęsknić.
– To gdzie on sobie poszedł?
– Gdzie, gdzie… Do pracy.
– A po co mu była walizka?
– Walizka? No, walizkę wziął, bo musiał jechać w delegację.
Chyba czułam, że coś tu nie gra, ale w końcu łyknęłam jej wyjaśnienie. Chciałam łyknąć. Pewnie taka już nasza natura: od małego ochoczo dajemy się okłamywać ludziom naokoło, żeby tylko nie dokładać sobie zmartwień, żeby nie zaśmiecać sobie głowy wątpliwościami.
Marek lekko się podnosi i mówi, żebym się odwróciła. Patrzę na niego i próbuję rozgryźć, czy powiedział to jak mój Marek – Marek, którego znam – czy jak facet, który jeszcze niedawno, może nawet wczoraj, posuwał inną. A co, jeśli nie chce mieć przed oczami mojej twarzy? Jeśli woli sobie wyobrażać na moim miejscu kogoś innego? Marek powtarza, żebym się odwróciła; klękam na czworaka i czekam, aż weźmie mnie od tyłu.
Wiem, że wygląda to trochę tak, jakby Rhett Butler i tamto perfidne kłamstwo mamy wynurzyły się teraz z mroku, bo Marek właśnie wrócił do domu po kilku tygodniach nieobecności. Ale chyba wcale nie o to chodzi. Nie dlatego Rhett stoi tam teraz z walizką, nie dlatego zbiega po schodach i łypie na mnie drwiąco… Powód jest inny: tak się składa, że moja wersja historii Scarlett i Rhetta – czy raczej wersja mojej mamy – miała swój dalszy ciąg. Jakieś trzynaście lat później, w maturalnej klasie, przygotowywałam z jedną dziewczyną referat o wojnie secesyjnej. Rzecz jasna, nie mogłyśmy nie wspomnieć o tamtej ekranizacji, którą, nawiasem mówiąc, ostatni raz widziałam w wieku pięciu lat i której na bank już nigdy więcej nie obejrzę. Moja koleżanka stwierdziła wtedy, że z całej historii i tak wszyscy zapamiętali właściwie tylko ostatnie zdanie Rhetta Butlera. Nie miałam pojęcia, o czym mówi.
– No wiesz, Scarlett błaga go, żeby jej nie zostawiał, mówi: „Co ja bez ciebie zrobię? Jak mam dalej żyć?”… I takie tam… A on rzuca tylko: „Szczerze mówiąc, kochanie, nic mnie to nie obchodzi”.
– Zaraz, zaraz… – zaprotestowałam. – Jak to: „żeby jej nie zostawiał”? Przecież Rhett tylko wyszedł do pracy…
Popatrzyła na mnie jak na idiotkę.
– Yyy, do jakiej znowu pracy?
Marek łapie mnie prawą ręką za pierś, a lewą kładzie mi na biodrze.
Jakiej znowu pracy, jakiej znowu pracy, wzruszyłam ramionami i już miałam wypalić o tej delegacji, ale na szczęście oświeciło mnie, zanim zdążyłam otworzyć usta. Co za kretynka ze mnie! Rozryczałam się. Koleżanka nie wiedziała, o co mi chodzi. OK, nie mam do niej pretensji. Do mamy owszem, ale ona już wtedy nie żyła, więc nie mogłam jej wygarnąć tamtego kłamstwa. Pewnie trzeba było machnąć ręką i uznać, że chciała dobrze, że wolała oszczędzić mi przykrości. Ale ja nie potrafiłam tak na to spojrzeć. Może zresztą wcale nie chodziło jej o mnie, tylko o święty spokój – zdawała sobie sprawę, że gdyby była ze mną szczera, przebeczałabym resztę dnia; w końcu często mi się to zdarzało po filmach. Zapewne nie chciała mi powiedzieć co i jak, bo się bała, że zamiast gotować pomidorówkę będzie musiała wycierać mi smarki. Gdyby tylko wiedziała, co zrobiła! Przecież mało brakowało, a do końca życia tkwiłabym w idiotycznym błędzie! A to wszystko przez nią! Bo już wtedy intuicja podpowiadała mi, co tam się faktycznie wydarzyło. Po prostu dałam się nabrać. Oszukać. I nagle, po tylu latach, prawda wyszła na jaw! Tylko co teraz?! Co zrobić z taką prawdą? Na co ona komu? Jedynki i zera.
Ech, przeklęty referat na historię!
Pot Marka kapie mi na plecy. Jesteśmy jak perfekcyjnie zestrojony mechanizm. Spoglądam przez ramię, chcę go widzieć. Nasze spojrzenia się spotykają; Marek mocniej zaciska palce na moim ciele. Odwracam głowę. Przyśpiesza. A potem się zatrzymuje.
Gdzieś z góry dolatuje mnie jęk ulgi.
Uścisk słabnie, osuwam się na brzuch. Marek osuwa się na mnie.
Wzdycha. Wzdycham.
Znów patrzę na Rhetta Butlera: stoi w drzwiach z walizką w ręce i uśmiecha się do mnie. Macham mu na pożegnanie. Właśnie wybiera się w delegację.