View Colofon
Original text "Para não Te Ver" written in PT by Valério Romão,
Other translations
Published in edition #1 2017-2019

Om je maar niet te zien

Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by Valério Romão

Je weet al dat ik de kinderen heb meegenomen, hun kleren, toilettas, kleine  porties biologisch eten verdeeld over vershoudbakjes in schreeuwerige  Benettonkleuren, hun boeken heb ik ook mee omdat ik Rogério ’s avonds  alleen in slaap krijg door hem voor te lezen, en zoals zo vaak schrikt hij dan  uren later wakker uit een nachtmerrie die zijn adamsappel verdrukt en  neem ik hem in mijn armen zoals ik jou in mijn armen nam, Marta, toen  we samen zo’n perfect nestje vormden dat we van boven gezien makkelijk  kon worden verward met die zwart-witte, Chinese symbolen waarin de on sterfelijkheid en het oneindige elkaar vervolledigen, en met hem in mijn  armen is het slechts een iets kleinere oneindigheid en dan valt hij weer in  slaap, soms schreeuwt hij om jou, Marta: mama, mama, en dan moet ik  hem de waarheid zeggen, hoeveel pijn het hem nu ook doet, begrijp je, ik  weet zeker dat je het begrijpt, tenslotte staat de toekomst vol divans waar je  je jeugd kunt uitbraken, het is niet meer zoals vroeger, dat je je jeugdtrau ma’s in een optocht van littekens mee naar het graf neemt en ik zeg hem,  zachtjes, zodat het minder pijn zal doen, mama is slecht, Rogério, mama is  eigenlijk slecht. 
Toen ik je laatste e-mail kreeg, waarin je je gal uitspuwde en me uitmaakte  voor de verschrikkelijkste crimineel die je ooit was tegengekomen, werd ik  heel bezorgd, Marta, omdat ik vind dat ik die vurige minachting van jou  waarin je al mijn aardse handelingen veroordeelt niet verdien, zelfs die  (juist die) die ons met elkaar verbinden, misschien nooit meer in de hou ding van de Aziatische cornucopia van waaruit je het oneindige gadeslaat,  maar alsnog heel dichtbij, al is het maar voor de kinderen en de hond 
ik wilde je nog zeggen dat ik nooit meer een van Nero’s poten zal af hakken, dat was een vergissing, op alle vlakken, en ik heb mijn excuses al  aan de kinderen aangeboden en heb zelfs van de gelegenheid gebruikge maakt om uit te leggen wat bloed is en waar het goed voor is, en hoe wij  door ons leed allemaal wel eens buiten ons boekje gaan, zonder enige waar schuwing vooraf, dat we beter noch slimmer zijn dan de oude Grieken over  wie het leven plotseling kon neerdalen als een wolkbreuk van messen, en  het beestje is er eigenlijk best goed vanaf gekomen, het kan lopen, hoewel  altijd in de eerste versnelling, maar ik heb er niks aan gehad, want toen ik  het postkantoor binnenliep met het pootje in mijn zak zodat ie naar jou kon, zag ik dat ik niet genoeg geld had voor die luchtkussenenveloppen en  de man wilde hem niet in een andere aannemen: dat zou gaan scheuren, zei  hij, zo zie je maar dat er nog lui zijn die hun werk serieus nemen en ik vind dat je misschien maar eens terug moet gaan naar het braaklig gend terrein van ons recente verleden en daar moet opdelven wat je leuk  vond aan mij, het hoe en hoeveel, en zelfs als je daar weggaat met dode  dingen in je handen, kun je zo misschien tenminste onze vroegere omgangsvormen weer opdiepen en kun je weer, ook al voel je het niet zo, lief  tegen me doen, dan gebeurt er misschien geen narigheid meer. Zeker vandaag, als je toevallig wil weten wat we voor ons plezier doen ter wijl jij niet anders kunt dan je thuis opsluiten zodat je die haat kunt omzet ten in e-mails die qua lengte meer weg hebben van theologische uittreksels  die ik maar tot ergens rond de zevende regel lees, dodelijk verveeld door  jouw eindeloze klaagzang, waarin je steeds opnieuw denkt dat je recht van  spreken hebt als het over onze kinderen gaat maar dat kan ik je niet geven zie je niet dat ze het goed hebben bij mij, Marta, dat ik ze gelukkig  kan maken op een manier die voor jou altijd onbereikbaar zal zijn, aange zien je zoveel waarde hecht aan die pedagogisch verantwoorde regeltjes  waarmee ze jouw jeugd hebben geruïneerd, Marta, dat ze met mij lachen,  ravotten en hun kindeigen energie steeds verder toeneemt terwijl ze jonge musjes achtervolgen die uit de bomen komen geregend en we draaien hun  nekjes om, een voor een, en redden ze van een dodelijke vrieskou of van een  kattenmond, en jij zal hier nooit toe in staat zijn omdat je een allergische  reactie krijgt van de keuzes die ontstaan uit de spanning tussen uitersten,  diep van binnen ben je een schijterd, Marta, de enige reden waarom je me  afblaft is omdat je weet dat er ergens in mij een orgaan zit dat is afgestemd  om jouw stem te doorstaan, maar denk geen seconde dat je me in je macht  hebt, Marta, want ik ben vrij als het licht en niet eens de dichtste, donker ste deken van de nacht zal ooit mijn eeuwige terugkeer kunnen tegenhou den, Marta 
en ik waag het me voor te stellen hoe je daar ongeduldig achter dat scherm  zit, niet geïnteresseerd in ons geluk en hoe je die technische speurhonden  in huis haalt en zij maar proberen om mijn locatie te achterhalen door de geur van mijn berichten over veranderende ip-adressen te volgen naar  Spanje of Amsterdam, moet je nou net bij mij proberen, Marta, iemand die  aan de wieg heeft gestaan van de firewalls van de democratische wereld,  toen we nog gelukkig waren en ik goed betaald, en we even uit huis gingen,  naar de Malediven zoals iemand die naar Badajoz gaat om grauwer gras te  ontdekken. 
In dit gehucht, Marta, zoals je het noemt in je laatste epistel, maar tot de  helft te verdragen, wanneer jij je bezitterige zelfbeheersing verliest en je  alles toe-eigent, leiden we onze onverantwoorde leventjes, in harmonie met  jouw haastige oordeel dat je alles heel nauwkeurig hebt ontleed en door grond, maar we hebben het naar ons zin, Marta, ik wou dat je ’t eens van de  kids zelf zou kunnen horen en ik zou het zelfs toestaan als je ze niet vol zou  proppen met je gejammer en je leugens, zoals de eerste en laatste keer, toen  je ze waarschuwde dat ze van die gek moesten vluchten en vreemden om  hulp moesten vragen, Marta, Marta, wat voor moeder vraagt haar kinderen  nou om hun vader in te ruilen voor een of andere vrachtwagenchauffeur die op onrijpe jongens en meisjes valt, en daarom, en dat weet je, Marta,  laat ik je nog geen minuut met hen aan de telefoon, en het doet me zo veel  pijn toe te geven dat ik je niet vertrouw, Marta, je bent immers nog mijn  vrouw, ondanks alles, maar ik kan je gewoon niet meer vertrouwen. Als je me nu toch eens zou zien, Marta, zonder snor, als een jochie van iets  in de dertig, met een korte broek of jeans, het tegenovergestelde van die  apenpakken voor bestuursleden waarin ik me tegen mijn zin in prangde,  nu is het lang leve de lol, Marta, een goed leven waarin de dagelijkse school geest de hoofden van de kinderen niet overschaduwt, ik ben twintig jaar  jonger en zij zo’n tien jaar ouder en we ontmoeten elkaar in deze elektro magnetische radiogolven van de meest jeugdige adolescentie, en alles mag  en jij, stom wicht, wilde niet komen ook al had ik zo vaak je berichten ge stuurd waarin ik je smeekte hierheen te komen, om ons een nieuwe kans te  geven, als gezin, nee, nee, piepte je dan, nee, je kon niet eens de gedachte  verdragen me weer thuis te verwelkomen, in jouw ogen was ik een zin kende olietanker die rijkelijk lekte waar ik ook voer, en zelfs met mijn aan houdende excuses wilde je het veranderlijke karakter van het verleden en  van de herinneringen niet heroverwegen, niet één keer, altijd vanuit jouw  absolute waarheid bekeken, blinde kip. 
En dat ik je heb geslagen kan niet voor alles een excuus zijn, Marta, ten slotte sloeg mijn vader mijn moeder, mijn opa sloeg mijn oma en zelfs jouw  altijd robijnrood aangelopen oom deelde ze uit aan je tante en voor zover ik  weet zijn al deze mensen nog samen of anders heeft alleen de dood sommi gen uit elkaar gehaald, dus vertel me niet dat een paar blauwe plekken op z’n tijd om je weer op je plaats te zetten genoeg waren om me uit huis te  gooien en te dreigen de politie erbij te halen, met die bitse manier van je  zocht je de confrontatie op, en probeer me niet wijs te maken dat je niet  wist hoe een confrontatie tussen een man en een vrouw eraan toegaat,  Marta, zeker wanneer die laatste een communistisch waanbeeld in haar  kop heeft en zo nodig de hele buurt erbij haalt om over beslissingen te oor delen, maar omdat het tussen man en vrouw is gaat het alleen hen aan,  maar langzaam vergat jij wat het betekent om samen te zijn, een decadent  proces door te veel blootstelling aan de buitenwereld, aan de bakker liet je  terloops een buil op je oog of een blauwe plek op je arm zien, aan de mani cure – je kunt je geen grotere kletskous voorstellen – onthulde je onze pro blemen in de slaapkamer, alles voor een aai over je bol zodat je kon  thuiskomen met de troost van andermans argumenten die je in de hitte van  de strijd houvast boden als je geen poot meer had om op te staan. Ik weet zeker dat jij degene was die ervoor heeft gezorgd dat ze de kinderen  hebben weggehaald, ik weet zeker dat ik afgeleid werd bij het doorsturen  van een van de vele berichten waarin ik je op de hoogte hou van ons leven  zonder jou, en jij gebruikt mijn misgreep tegen me en stuurde een of andere klojo in lokale klederdracht om ze uit hun kamer te halen, in mijn  wanhoop schreeuwde ik tegen alle receptionisten, managers, en andere van  schrik verstijfde onderdelen van deze centrifugale machinerie waaruit mijn  kindjes zijn uitgespuugd, maar ik krijg je nog wel, Marta, ik zal ze achter volgen tot ik jullie heb gevonden zodat je kunt zien hoe ze uit vrije wil naar mij komen toegerend als een hond naar zijn baasje, Marta, en je zult door  de grond zakken na die laatste publieke vernedering om als moeder te  worden verloochend, misschien is het wel beter zo, Marta, misschien leer je  het dan eindelijk. 
Al dagen neem ik mijn pillen niet meer in zodat ik wakker kan blijven, en ik  heb alle luchtvaartmaatschappijen al gehackt in de hoop ze ergens tussen  alle namen op een passagiersoverzicht te zien al is het gecamoufleerd door  een pseudoniem, maar niks, ik weet niet goed wat ik hiervan moet denken,  Marta, en tegelijkertijd weiger ik te accepteren wat je in je laatste mail  schreef, waarin je nogmaals jouw verantwoordelijkheid voor hun verdwij ning verwerpt, en als je het weten wilt, Nero is dood, misschien door de  ontsteking die we uiteindelijk nooit hebben behandeld, hij ligt daar voor  de deur als een uitgerekte tochtrol die de koude lucht buiten houdt, ik  weet niet wat ik de kinderen zal zeggen als ze naar hem vragen, misschien moeten we samen een leugen bedenken zodat we hen die pijn kunnen be sparen, denk je niet, Marta, denk je niet dat dat beter is? 
Ik zou zweren dat ik ze vandaag vlak bij de ijssalon heb gezien, waar we zo  vaak een toetje gingen eten, je zult het niet geloven maar toen ik ze aan hun  mouw trok waren het opeens anderen, veel ouder en donkerder, en ik weet  niet waar die van ons zich hebben verstopt, waarschijnlijk heb jij ze daar  ergens en heb je met de hulp van die lui die me verachten 
in hun ogen zie ik de buitenlandse stempels waarmee ze me brand merken voordat ze me met hun schouders aan de kant werken je creëert een driehoeksreflectie met al die camera’s en beveiligingsprojecto ren en je vermaakt je door ze overal een klein beetje te verlichten zodat ik  me, in een katachtige gejaagdheid, zoekend op die schimmen werp, soms  slaan ze me omdat ze de ernst er niet van inzien, mijn brandend verlangen  mijn kinderen weer bij me te hebben, maar jij begrijpt het wel, toch, Marta,  en als je het begrijpt waarom blijf je me dit dan aandoen. 
Ze kwamen hier en haalden Nero bij me weg en ze zetten me alleen niet op  straat omdat ik een buitenlander ben en ik nog een beetje geld heb dat ik in  hun corrupte handen kan drukken, en omdat ze respect hebben voor mijn  bankrekening die cyclisch uitdijt en die ik met mijn creditcard weer leeg 
plunder, alles is goed nu, Marta, ik weet het al, nu is alles logisch, alsof er  door de hondengeur een soort mentale mist was neergedaald die plotseling  is verdreven en ik kan weer denken, eindelijk, alles is helder, het is een  openbaring, kun je het geloven. 

Wanneer ik ze in de auto stop denken ze dat ze me moeten pijpen zoals ze  ook bij de andere toeristen doen, maar om het misverstand recht te trekken  tover ik vlug een echte glimlach op mijn gezicht, ik zeg ze dat ik niet zoals  anderen ben, dat ik een van mijn kinderen dat nooit aan zou kunnen doen,  en ze gapen me ongelovig aan en sommigen proberen nog uit de auto te klimmen, maar ik heb de deuren op slot en met een tik heb ik ze zo weer  stil, en we vertrekken en volgen afgelegen wegen naar een andere hotelka mer aan de rand van de stad en daar worden ze rustig omdat ze diep van  binnen nog denken dat het iets seksueels is, en in die geruststellende omge ving verblijven ze nog even tot ik een prop in hun mond duw en ze aan het bed vastbind, en dan is het al veel te laat om te huilen, om te schreeuwen,  dan kunnen ze alleen nog rillen alsof ze het koud hebben, in dit land waar  het nooit, maar dan ook nooit afkoelt, en ik pak een scalpel en ga onder  hun huid op zoek naar de gelaatstrekken van Rogério of Rita, en pas toen  ik ze overal begon te zien kreeg ik in de gaten dat ze hier nooit zijn wegge gaan, en hier is niks gekunstelds aan, alleen het aangeleerde vermogen vlees  onder vlees te zien, en nu weet ik dat ze overal zijn en dat het alleen een be paalde behendigheid vergt 
ik ben nooit handig geweest, zoals je wel weet om ze hun gelaatstrekken terug te kunnen geven, en soms denk ik dat het  me is gelukt, maar drie dagen later zie ik dan de vergissing die ik heb begaan  en moet ik van deze af zien te komen en andere regelen, gelukkig gaat dat  hier makkelijk, je kunt je het niet voorstellen, ik zou je alleen nog één gunst  willen vragen, Marta, de laatste, strijk met je hand over je hart, alsjeblieft,  en stuur me een foto van hen, want een paar dagen geleden leken alle ge laatstrekken hetzelfde en op andere dagen kan ik me niet alles herinneren,  en weet je, dan zou ik je, als ik ze weer terug heb, met hen laten bellen, als je  dan nog hun taal zou spreken want ze zijn anders nu ze ouder zijn, Marta,  heel anders.

More by Anne Lopes Michielsen

Natalya

Zodra ik wist dat het probleem belastingontduiking was, belde ik mijn  boekhouder  hé, Zeferino, wat is dit nou, verdomme, zeg jij me ver domme wat dit is, je zei dat je alles onder controle had, dat ik de brieven  van de belasting gewoon kon negeren en dat jij alles zou regelen, wat is dit  verdomme,  en tegen Misé, die ik net twee dagen daarvoor een heel degelijke zir konium ring had gegeven,  we moeten de ring terugbrengen, prinsesje, ik leg het je  later allemaal uit  ik spoelde mijn maag met twee kalmeringstabletten en een halve fles  wodka, ging languit op de bank liggen en ik zette mijn...
Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by Valério Romão

De kleine schrijvers

Bijna alles wat die dag gebeurde, speelt zich hier af. Ik houd mijn wijsvin ger tegen mijn slaap. Vele jaren later, wanneer ik mijn zoon voor het eerst  meeneem om het ijs te ontdekken, denk ik aan alle gebeurtenissen van die  ene dag terug als ‘de executie’.  Er ging niemand dood. De mensen waren gevaarlijk, vooral de  kleine kinderen, die in de bomen hingen. Hun voeten bungelden – en de  ergste misdrijven zouden van de tongen uit het midden van de monden  komen.  Luisteren doet pijn, wandelen is een truc. Laten we wandelen. Zelfs kleine dictatortjes worden groot. Kinderen wonen samen met  hu...
Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by José Gardeazabal

Eindelijk heb je een kamer voor jezelf

Ik zit ongemakkelijk, maar ik durf niet te bewegen omdat ik je niet wakker  wil maken. De zeurende pijn bedaart als ik mijn rug recht. Ik zit half op de  rand van het bed en laat het matras helemaal voor jou. Nu je in een diepe  slaap bent gevallen, kan ik je eindelijk zachtjes door je haar strelen. Je vindt  het maar niks als ik dat doe als je wakker bent.  Op de bank haalde ik de schade in. Wanneer je bijna in slaap viel, in  slaap gewiegd door een dag vol rennen en spelen, zette ik je voor een teken film. Dan bleef ik je door je haren woelen. Mijn liefkozingen liet je toe  omdat je half bui...
Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by João Valente

De brug

Op alle treinstations hangt een klok. Eigenlijk wel meer dan een. Boven het  loket hangt de moederklok. Dan heb je nog de kleinere op de perrons. De  praktische, die je zo lui maken dat je je telefoon niet meer uit je zak haalt of  op je horloge kijkt. Kinderen worden gefascineerd door deze klokken.  Omdat de secondewijzer zonder te stoppen rondgaat, is dat de enige  manier om te zien hoe de tijd verstrijkt. Ze kijken hoe de secondewijzer  naar boven glijdt en dan, als hij bijna verticaal staat, gaat hun hart sneller  kloppen en worden hun ogen groot. Wanneer de kleine wijzer eindelijk een  sp...
Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by João Valente

Na het laatste avondmaal

Het zijn geweldige dagen geweest. Zo gaat dat, sterven, ik herinner me elke minuut. Alsof je op een reliëfkaart van het nu ligt. Ik lig op mijn rug zodat ik elke bergtop, elke vallei, alle vlakten kan voelen. Het leven gaat niet voorwaarts of achteruit, er is alleen nu, nu, nu. Na een tijdje doet het pijn op een heel specifieke plek, als een dolksteek, en ik schrik op net als toen de rechter me ter dood veroordeelde. Zo gaat dat, het gebeurt verschillende keren, maar een ervan is definitief. Voor je gevoel kan het einde lang duren, voor mij is het al gaande sinds het vonnis van de rechter op h...
Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by José Gardeazabal

De leerschool

Toen ik de eerste had gebouwd, dacht ik een meesterwerk te hebben geschapen. Zoals een schilder de laatste toetsen op het inaugurele canvas van zijn carrière aanbrengt, dat hij met dezelfde vurigheid zal verstoten waarmee hij het in eerste instantie heeft omarmd. Ik heb hem naar mijn evenbeeld en gelijkenis gemaakt en toen ik voor de eerste keer leven in zijn ogen zag, was het alsof ik in de spiegel keek. Alleen de asynchrone reflectie verraadde mijn vergissing. Ik had me niet ingehouden en hem aardig wat meegegeven: kracht, behendigheid, strijdlust, een buitengewoon strategisch inzicht. En to...
Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by Valério Romão
More in NL

Esmeralda

Esmeralda Kaarsen in plaats van lampen. Emmers in plaats van wc’s. Abortussen; onbedoeld, legaal en veel. Het waren de middeleeuwen en er vond nog maar eens een thuisbevalling plaats. En daar zag het eerste meisje met blauwe ogen blij het levenslicht. Voor het eerst op dit stukje aarde, onder de hemelse hemel, een kleur die boven weerspiegelde in plaats van onder. Het eerste esthetische wonder – zoiets hadden de bruine dan wel zwarte ogen van het koninkrijk nog nooit gezien. De vrouw ging naar buiten. In de ene hand biologische groenten, in de andere de boreling. Ze was op weg naar de kerk ...
Translated from PT to NL by Finne Anthonissen
Written in PT by Luis Brito

De leerschool

Toen ik de eerste had gebouwd, dacht ik een meesterwerk te hebben geschapen. Zoals een schilder de laatste toetsen op het inaugurele canvas van zijn carrière aanbrengt, dat hij met dezelfde vurigheid zal verstoten waarmee hij het in eerste instantie heeft omarmd. Ik heb hem naar mijn evenbeeld en gelijkenis gemaakt en toen ik voor de eerste keer leven in zijn ogen zag, was het alsof ik in de spiegel keek. Alleen de asynchrone reflectie verraadde mijn vergissing. Ik had me niet ingehouden en hem aardig wat meegegeven: kracht, behendigheid, strijdlust, een buitengewoon strategisch inzicht. En to...
Translated from PT to NL by Anne Lopes Michielsen
Written in PT by Valério Romão

Ik was het nooit, Maar ben het nu wel. Gevoelig voor elke Weersverandering.

De wind blies de sneeuw eerst, aan de ene kant van het kanaal, in je gezicht, en dan, nadat je de brug over was gegaan, in de rug, wat het hele proces ietwat aangenamer maakte. Als je in die richting liep, kon je het landschap makkelijker bekijken, zonder je ogen toe te hoeven knijpen. Het kanaal was nog niet helemaal bevroren, maar over een paar dagen wel. Dat was zo goed als zeker. Eerst leek het wel gezichtsbedrog, maar algauw werd duidelijk dat een zwaan zich door de halfbevroren oppervlakte probeerde te worstelen, in het midden van het kanaal.      Hij laat al ploeterend een spoor achter,...
Translated from SR to NL by Pavle Trkulja
Written in SR by Marija Pavlović

Geen ogenblik Portasar

Daar is Lucas zo snelvoetig dat hij rent en de nieuwe beelden nauwelijks de  gelegenheid krijgen om de oude tijdig te vervangen. De wind waait kalm en  efficiënt, heel weinig wrijving. De boomgaarden zijn omringd door bos en in het bos heeft Lucas, dankzij het ondernemen van een wandeling, een  kanjer van een linde gevonden, met wittige bladeren aan de achterzijde, met een zeer grote holte aan de voet. Daarin bevonden zich droog zand en  beddengoed waarop je kunt slapen wanneer het regent, en een jampot.  Daar ontbreekt het Lucas nooit aan nummers, zodat hij kan optellen, ver menigvuldigen en ...
Translated from RO to NL by Jan Willem Bos
Written in RO by Cătălin Pavel

En Verre Vingers Tien

DUIM Ook al zit je op twaalfhoog, je kunt het geluid van de bouwput horen. Je doet de afwas. Je bent uit je bed gerold, je hebt een boxershort aangetrokken en met blote borsten en zonder sokken ben je begonnen aan de afwas. Omdat er niet meteen warm water uit de kraan kwam, ben je vergeten om de koude kraan open te draaien, waardoor het water nu veel te heet is en pijn doet aan je handen. Als je ze uit het water haalt kleuren ze knalrood.  Het hele aanrecht is bedekt met vuile vaat. Ook op de grond van de keuken staan pannen, glazen ovenschalen, en stapels schoteltjes met uitgeharde kwark op ...
Written in NL by Joost Oomen

Hoe we minder zullen worden

1. In hun woonkamer hangt, naast een kalender, de rekening van een restaurant waar ze hadden besloten bij elkaar te blijven en een paar foto’s, een lijst van alle dieren en planten die met uitsterven bedreigd worden. Respectievelijk 3.079 en 2.655. Zij had die lijst al sinds haar dertiende en had toen, bij gebrek aan stickers, pleisters geplakt bij de dieren die ze het liefste wilde zien.  Hij dacht dat het een herinnering was uit haar jeugd en had nooit stilgestaan bij de mogelijkheid dat ze met uitsterven bedreigde dieren en planten zouden gaan zoeken.  Als er een nieuw dier op het lijstje w...
Written in NL by Rebekka de Wit