View Colofon
Original text "Ortensio" written in IT by Maurizio Amendola,
Other translations
Published in edition #1 2017-2019

Ortensio

Translated from IT to NL by Lies Lavrijsen
Written in IT by Maurizio Amendola

Volgens hem bestaat de wereld uit lijnen. Geen evenwijdige lijnen, het  maakt hem niets uit waar ze samenkomen. Wat telt is de ruimte ertussenin,  en wat die ruimte vult, wat geboren wordt en sterft in de tijd die ze onver anderlijk en denkbeeldig vastlegt in de geest van de eenzame waarnemer. 
De horizon die de hemel scheidt van de baai van Sant’Eufemia is een  lijn. Bij een heldere zonsondergang lijkt de Stromboli vaak dichterbij. Hij  ziet eruit als een bijna zwarte piramide, van de top stijgt een grijze rook pluim op, die Ortensio met moeite kan onderscheiden. Een andere lijn  wordt gevormd door de keien net voor de vloedlijn. Ze blijven droog,  worden niet beroerd door het getijdenschuim, ze zijn niet aantrekkelijk in  de ogen van mensen die keien verzamelen. De keien die vanaf de zeebodem  omhoog zijn gewoeld, zijn dat wel. Voor keien is er volgens Ortensio geen  betere plek dan de zeebodem. 
Dan komt het strand, groot als de woestijn. Er loopt een lange rij  stenen platen doorheen, ze liggen twee aan twee. 
Het pad snijdt het strand doormidden als een onregelmatig bor duursel op een laken. 
Daarover loopt Ortensio naar de zee. Halverwege blijft hij staan, dat  doet hij iedere ochtend. Hij is een mager oudje, zijn huid is strakgetrokken  door de zon, zijn witte haren steken scherp af tegen zijn gebronsde gezicht.  Zijn hemd zit in zijn bermuda gestopt, onder een leren riem met een roes tige gesp. Al zijn broekzakken zijn gescheurd, behalve de achterzak waarin  hij zijn portefeuille bewaart. Daarin, een paar euro’s en een foto: zijn zoon,  schoondochter en kleinzoon poseren zittend op de omheining van een  berghut. Om hen heen ligt sneeuw, iedereen glimlacht. 
Zijn hoest is het enige dat hem eraan herinnert dat hij gestopt is met  roken. Hij moet zijn pas inhouden. In zijn neusgaten hangt nog de geur  waarvan huizen doordrongen blijven lang nadat de rokers vertrokken zijn,  ook al gooi je de ramen open, probeer je de tocht de geur te laten verdrij ven. Ortensio sluit zijn ogen en ademt zo diep mogelijk in. Als hij ze weer  opendoet, draait hij zich om en kijkt hij naar de andere lijnen die de ruimte  waarin hij leeft begrenzen. 
Een witte, onderbroken lijn geeft het midden van Rijksweg 18 aan.  Van waar hij nu staat, kan Ortensio het asfalt niet zien. De weg is opge hoogd, je moet eronderdoor om naar het strand te lopen, door een vier kante tunnel van een meter of tien lang, zo smal dat een grote man die zijn  armen spreidt de wanden met zijn vingertoppen aan kan raken. 
Aan de andere kant van de rijksweg met zijn vangrails waaraan vaas jes met verwelkte bosjes bloemen hangen, ligt de Residence waar Ortensio  woont.
De Residence loopt vanaf eind juni vol met mensen die de seizoe nen die niet de zomer zijn elders doorbrengen. Mei en september bakenen  een tijd af die verdwijnt. 
Ortensio woont in het appartement op de derde en hoogste verdie ping. Van daaruit kan hij zijn eigen geheime wereld overzien, toekijken hoe  zijn werkstuk vorm, kleur, omvang krijgt. Iedere dag kijkt hij. Vanaf zijn  balkon bewondert hij de weidsheid van het strand, stelt hij zich voor hoe  hij over de stenen platen naar zee loopt, precies daar waar hij nu staat. Hij  stelt zich voor hoe hij halverwege blijft staan, op de plek die eerst een wei land geworden is, en dan een archipel van bloeiende plantjes die in niets  lijken op de droge stengels waarmee de duinen bezaaid zijn. Vandaag ziet  hij, eindelijk, bomen die schaduw brengen in de woestijn. 
Ortensio gaat de stammen van zijn schepsels van dichtbij inspecte ren, hij zou ze elk bij hun naam kunnen noemen als hij ze een naam gege ven had. Het hoogste blad van de eerste boom die hij jaren geleden geplant  heeft, reikt nu vier meter hoog. Terwijl hij een hand boven zijn ogen zet om  ernaar te kijken, vraagt Ortensio zich af wat de eerste mens die vuur maakte gevoeld moet hebben. Die gedachte brengt hij in verband met een van zijn  twee terugkerende dromen: hij staat midden in zijn kleine bos op het  strand en opeens vliegt het in lichterlaaie, de vlammen slaan zich om de  takken heen en de stammen splijten open, alles brandt, zijn handpalmen  beginnen te smelten, Ortensio wordt wakker. Hij moet meteen het rolluik  opendoen, frisse lucht inademen, de rook van de droom verdrijven die in  zijn hoofd is blijven hangen. 
Het balkon van zijn slaapkamer kijkt uit over de tuin van de  Residence, waar de automatische sproeier behalve het gras ook een ver roeste schommel en een lange, lavastenen tafel natspuit. 
In het westen de wegmarkering, het pad van stenen platen dat naar  het groene eiland van zijn schepsels voert, de keien op het droge, de hori zon. De Stromboli, misschien. Alles blijft op zijn plaats. 
In het oosten de laatste lijnen. 
De spoorweg, vlak achter de Residence. Daarna, als je je blik wat  hoger richt, de autoweg van Salerno naar Reggio Calabria, een dunne ader  tussen de olijfbomen die de heuvel bedekken. 
En uiteindelijk de allerlaatste lijn. De horizon die het laagland van  de hemel scheidt. 
Daar wil Ortensio heen in zijn tweede terugkerende droom, naar  wat hij denkt dat het de andere grens van de aarde is: hij loopt naar de heu veltop en struikelt, staat weer op, en achter hem, ver genoeg om angstaanja gend te zijn, rijst een kilometershoge golf op. De zee pakt alles terug, en  Ortensio schreeuwt. Vergeef me, vergeef me alsjeblieft, meer vraag ik niet.

More by Lies Lavrijsen

Residence

Appartement 11  HET KIND  Dat kind, kijk goed naar dat kind.  Iedere zomer is dat kind een jaar ouder.  Iedere zomer geeft de zon zijn kastanjebruine haar een lichtere  kleur, rossig met een blonde glans. Iedere zomer pompt het ’s morgens de  banden van zijn bmx op en rijdt rondjes door de Residence, langs de stenen  tuinmuur van waarachter het zijn leeftijdsgenootjes begluurt die voetbal len op het gravelveld. Ze schreeuwen allerlei vieze woorden. Vieze woorden  die het kind zelf nog nooit gezegd heeft.  De Residence bestaat uit twee identieke gebouwen van drie verdie pingen. Ze zijn elkaars...
Translated from IT to NL by Lies Lavrijsen
Written in IT by Maurizio Amendola

Het Romeinse Rijk in 100 data

9  11 september. Na een bloedige veldslag van meer dan drie dagen bij het  Teutoburgerwoud, in het noordelijke deel van Germanië, worden drie hele  Romeinse legioenen met aan het hoofd gouverneur Publius Quinctilius  Varus in de pan gehakt door een alliantie van Germaanse volksstammen  onder leiding van Arminius, hoofdman van de Cherusken. Het nieuws  van de nederlaag brengt een enorme schokgolf teweeg in Rome: Augustus  besluit alle manschappen terug te trekken uit de gebieden tussen de Rijn  en de Elbe, die in de jaren vanaf 12 v. Chr. veroverd waren door Drusus en  daarna Tiberius (de zonen...
Translated from IT to NL by Lies Lavrijsen
Written in IT by Fabio Guidetti

Barbaren in het Romeinse Rijk

Waarom kwam het Romeinse Rijk ten val? Over die vraag breken wij  Europeanen ons al sinds het begin van onze geschiedenis het hoofd, waar bij we vaak ook reflecteren (soms expliciet, soms stilzwijgend) over de ge volgen van die gebeurtenis uit het verre verleden op ons heden. We waren  onder de indruk van de monumentale overblijfselen van het oude Rome,  groeiden op met de immateriële erfenis ervan, bewonderden de economi sche, technologische en culturele verworvenheden van het Romeinse Rijk;  en we vroegen ons af hoe de westerse beschaving geëvolueerd zou zijn als de  ineenstorting van dat Ri...
Translated from IT to NL by Lies Lavrijsen
Written in IT by Fabio Guidetti

Tijdmeters in de oudheid

Hoe kun je de tijd meten? Kunnen we deze categorie van het denken en van de werkelijkheid wel echt begrijpen, of ontglipt hij ons zodra we hem proberen waar te nemen? In onze wereld van vandaag, waar klokken en kalenders op ieder gewenst moment voor iedereen toegankelijk zijn, kunnen we ons nog moeilijk voorstellen hoe het geweest moet zijn om te leven zonder te weten hoe laat of welke dag het was. Nog maar een paar generaties geleden  konden alleen de rijksten en best geschoolden een krant lezen en bezaten alleen zij een zakhorloge. Wie daarentegen op het platteland woonde en werkte, was voor...
Translated from IT to NL by Lies Lavrijsen
Written in IT by Fabio Guidetti
More in NL

Nec mergitur

De woonkamer was het minst goed ingericht. De schouw was kaal, de eettafel stond verloren voor de glazen schuifdeuren, zonder stoelen, de witgeschilderde muren leeg op de spijkers waar geen schilderijen aan hingen na. Iedere keer dat ze binnenliep voelde het alsof ze een balzaal betrad. Ze had er eigenlijk nog nauwelijks gezeten. De bank die ze uit het appartement in Den Bosch had meegenomen stond midden in de kamer, zonder kussens, geen kleed over de rugleuning. Een doos vol sjaals met daarop een dienblad diende als salontafel. Toen ze aankondigde dat ze ging verhuizen hadden mensen haar gevr...
Written in NL by Simone Atangana Bekono

Een afhankelijkheidsverklaring

Onlangs kwam ik op een barbecue iemand tegen die net een kind had gekregen. De barbecue was haar eerste uitje. Ze bekende, met de baby in haar armen, dat ze zo afhankelijk was geworden. Bij dat woord trok ze een teleurgesteld gezicht en ze vertelde het alsof ze een bekentenis deed.  Ze leek afhankelijkheid als een vorm van falen te beschouwen. Net als wij allemaal, denk ik. Afhankelijk wordt doorgaans geassocieerd met iets zwaks en onaantrekkelijks, lelijks bijna. Bij onafhankelijkheid zien we juist iets sterks, aantrekkelijks, en de bedoeling. Een wild paard dat over het strand rent. Bij afha...
Written in NL by Rebekka de Wit

Het Romeinse Rijk in 100 data

9  11 september. Na een bloedige veldslag van meer dan drie dagen bij het  Teutoburgerwoud, in het noordelijke deel van Germanië, worden drie hele  Romeinse legioenen met aan het hoofd gouverneur Publius Quinctilius  Varus in de pan gehakt door een alliantie van Germaanse volksstammen  onder leiding van Arminius, hoofdman van de Cherusken. Het nieuws  van de nederlaag brengt een enorme schokgolf teweeg in Rome: Augustus  besluit alle manschappen terug te trekken uit de gebieden tussen de Rijn  en de Elbe, die in de jaren vanaf 12 v. Chr. veroverd waren door Drusus en  daarna Tiberius (de zonen...
Translated from IT to NL by Lies Lavrijsen
Written in IT by Fabio Guidetti

Sommige dingen veranderen nooit

Ik voelde nog geen angst voor je, daarom reikte mijn hand omhoog, de jouwe vragend te zakken. En dan ging je hand in dalende lijn, liftmuziek als warme doekjes, met aders als kronkelende slangen die altijd zwijgen, je beet op je nagels totdat ze krompen tot schelpjes, en daar zakte jouw hand om die van je zoon vast te nemen en we verstrengelden ze met onze wormen van vingers. Arme jij. Daarvoor droeg je me in je armen, neuriede je slaapliedjes midden in de nacht toen jij ook moest liggen ronken. Je veegde meer dan eens mijn billen af, raakte met je wormen mijn kak aan die me van ballast ontde...
Translated from PT to NL by Finne Anthonissen
Written in PT by Luis Brito

Een bom in de nacht die de bergen verlicht

Mijn vingers, gezwollen van hard werk en ouderdom, schuren over mijn wangen telkens wanneer ik de tranen droog die blijven stromen. Ik ben ervan overtuigd dat de zee eindeloos is en begrijp niet hoe het kan dat ik steeds opnieuw door een golf van verdriet overvallen word terwijl ik al dood ben vanbinnen. Is er dan geen rust na het einde van alles? De zee heb ik nog nooit gezien, maar ik weet hoe men wegen baant. Water is ongrijpbaar, gaat altijd waar het wil, maar ik kan het langs geulen leiden en zijn koppigheid in mijn voordeel laten werken, voor het me weer door de vingers glipt om de die...
Translated from PT to NL by Finne Anthonissen
Written in PT by Daniela Costa

Het eiland

Nog altijd weet ik niet waar ik op de eilanden naar zocht. Ik weet alleen wat ik heb achtergelaten. Het land dat mijn paspoort heeft verstrekt. De vrouw die me ter wereld heeft gebracht. Spullen die voor geld te koop waren. Een wereld die ik niet in staat was te veranderen. Het zeewater was warm. In de avond glinsterden de golven van het oplichtende plankton. Na jaren reizen verwarde ik de havens tussen de palmen waar ik op de boot stapte. Ik verwarde de namen van de eilanden die begonnen met ko en nusa. Ik verwarde de donkere ogen en de kleurrijke kleding van de andere passagiers. Toch kwam ...
Translated from PL to NL by Charlotte Pothuizen
Written in PL by Urszula Jabłońska