View Colofon

Wanneer de leugens zich razendsnel opstapelen

Written in NL by Carmien Michels

Het was niet mijn bedoeling een hype te veroorzaken. Maar opeens was het zo. Ik vertelde op school over het verkeersongeluk en van het een kwam het ander.Ik baalde zo erg van de examens dat ik me steeds weer versliep, ter- wijl ik me elke keer opnieuw voornam om van tevoren alles wat ik nog niet had geleerd aandachtig door te bladeren. Na het tergende gebiep van het alarm van mijn moeder, die veel vroeger op haar werk moest zijn, viel ik altijd weer in een diepe slaap, zo diep dat ik mijn eigen wekker amper hoorde. Net op tijd kwam mijn vader me dan uit mijn nest halen. Maar op de maandag van het ongeval gebeurde dat niet. We mochten van geluk spreken dat we zulke kloteburen hadden, die op de gekste momenten ru- ziemaakten. Ik bonsde op de muur om hen te bedanken voor hun lieflijke geroep.Niet veel later klopte ik drie keer op mijn vaders slaapkamerdeur. ‘Kwart voor acht!’ 
Onder het laken kwam zijn lichaam in beweging. Ik liep om het bed heen naar zijn nachtkastje. Daarop lag een doosje pillen, slaappillen zoals mijn moeder ook nam. Hij was van top tot teen verborgen onder het laken. 
‘Moet je niet gaan werken?’ Hij trok met een lome arm het laken van zijn hoofd. Zijn ogen waren klein. Hij nam zijn bril van het kastje. ‘Het is kwart voor acht,’ zei ik. ‘Ik sta al op,’ bromde hij met een alleraardigst ochtendhumeur. In de badkamer stond hij naar zijn spiegelbeeld te staren, met een nat washandje in de aanslag. Toen hij me opmerkte, wierp hij het in de wasbak en liep de kamer uit, zonder me aan te kijken. Op zijn wangen ston- den stoppels. 
Terwijl hij aan de keukentafel zat te niksen, haastte ik me in mijn jas. ‘Kom je niet mee?’ vroeg ik. ‘Ik moet er pas later zijn.’ Hij krabde aan zijn kin. ‘Laat je een baard groeien?’ ‘Misschien.’ ‘Wat vind je baas daarvan?’ Hij haalde zijn schouders op. ‘Ik ben moe, ik praat vanavond wel met je.’De jongens bij de speeltuin lachten toen ik hen voorbijrende. Een van hen claxonneerde. Ik haatte brommers, zeker als ze me ’s nachts uit mijn slaap hielden met hun gierende straatraces. Bovendien spoten ze van die gore lucht in je gezicht als ze langs je reden. Zonder er echt bij na te denken stak ik mijn middelvinger naar hen op. Wat bezielde me? Voor een ellendig, kort moment moest ik gedacht hebben dat ik hun wel de baas kon, dat ik even onaantastbaar was als David. 
10carmien michels Deze Goliath had echter een brommer, die hij met een trap van zijn dikke combatlaarzen startte. Ik rende voor mijn leven. Ik kon me zo voor- stellen dat hij elke avond naar marginale clubs ging, gewoon om andere bullebakken af te rossen. Of misschien hoorde hij wel bij de bende die theehuizen vandaliseerde en oude bebaarde moslimmannen het ziekenhuis in sloeg.Terwijl ik de brommer hoorde naderen, versnelde ik als een topspor- ter die de eindstreep in zicht kreeg, in mijn geval de hoek van de straat. Als ik die haalde, moest Goliath afremmen en raakte ik hem misschien kwijt. Ik had natuurlijk niet voorzien dat juist op dat moment iemand de hoek om zou slaan. En al zeker niet iemand in een gemotoriseerd rolstoel- wagentje. Het was allesbehalve een liefdevolle botsing zoals aan het begin van romantische films. Ik kan wel met enige trots zeggen dat ik mezelf heb opgeofferd. Uit reflex heb ik in de eerste plaats aan het welzijn van de kreu- pele man gedacht en daarna pas aan mezelf. Juist op tijd sprong ik omhoog, zodat ik niet met mijn volle gewicht tegen het karretje aan zou knallen en het met man en al zou omkiepen. Een kat zou mooi op haar pootjes landen bij zo’n manoeuvre, maar helaas bleef mijn voet haken aan een van de arm- leuningen, waardoor ik op het asfalt smakte. Ik kon nog juist mijn armen voor mijn gezicht gooien om levenslange schade te voorkomen. 
Ik dacht dat ik doodging. Ik had zo veel pijn dat ik geen fut meer had om mezelf bijeen te rapen. Het leek me een goed idee daar even te blij- ven liggen, tot de ziekenwagen kwam. Misschien sliep de grond zelfs niet zo slecht.De brommer kwam niet ver van me vandaan tot stilstand. Dat gaf me herwonnen levenskracht. Ik sprong op en wilde opnieuw wegrennen, maar mijn kwakkelende benen wilden niet mee. 
Ik verwachtte niet dat de man in de rolstoel opeens overeind zou komen om me te helpen, maar ik had toch wel iets van medeleven ver- wacht. Dankzij mij stond zijn karretje nog ongeschonden rechtop en was hij alleen wat geschrokken. Eigenlijk mocht hij me ontzettend dankbaar zijn. Toch begon die kerel ogenblikkelijk te schelden, in een accent dat eerst Noors of Fins leek, maar uiteindelijk Nederlands bleek te zijn. 
‘Hoerenjoch! Kuttenschudder! Schurftlul!’ Tegen al mijn verwachtingen in nam Goliath het voor me op. Eerst haalde hij een flesje water onder de zitting van zijn brommer vandaan, dat hij me aanreikte, vervolgens ging hij voor het rolstoelkarretje staan. 
‘Kalmeer,’ zei hij. De man in de rolstoel was danig onder de indruk van de kale jongen met zijn donkerrode leren jack, zwarte jeans en combatlaarzen. Hij hield abrupt op met praten, greep zijn stuur en zwiepte zijn karretje naar opzij. Al vloekend verdween hij uit het zicht. 
wanneer de leugens zich razendsnel opstapelen 
‘Gaat het?’ vroeg de jongen. De huid van mijn armen was helemaal opengereten en zat vol vuil en steentjes. Ik voelde ook mijn lip gigantisch opzwellen. 
Ik knikte en keek hem met grote ogen aan. Mensen kunnen je soms toch zo verrassen. Wie had nu gedacht dat deze kerel aardig zou zijn? Wie had nu gedacht dat die rolstoelpatiënt me voor ‘kuttenschudder’ zou uit- schelden? Ik dacht dat alle rolstoelmensen vriendelijk waren. Of je in elk geval dankbaarheid betoonden als je hen voor een drama behoedde. Maar deze man was een even grote ploert als wie dan ook. 
Toen ik op school aankwam, troonde de vrouw van het secretariaat me meteen mee naar de ziekenkamer, waar ze mijn wonden ontsmette en met pleisters beplakte. Vervolgens stuurde ze me naar het klaslokaal, waar vijfentwintig uilenballen tegen de klok hun opgekropte kennis op papier uitbraakten. Eli keek als eerste op. Die gast was überintelligent. Hij hoefde nooit veel te leren, wist altijd meteen het antwoord op een vraagstuk en keek meestal afkeurend om zich heen als iedereen emmers bij elkaar zat te zweten tijdens een aartsmoeilijke test. Zelf hoefde ik ook niet veel te leren om goede punten te halen, maar ik was minder gesteld op erkenning dan Eli. Hij kon het nooit nalaten zijn intelligentie tentoon te spreiden. 
‘Wat is er gebeurd?’ vroeg hij. ‘Eli,’ riep de lerares vooraan, en wees naar de bank waar ik moest zitten. Zij had blijkbaar evenveel empathie als de rolstoelman. 
Tijdens de pauze stond de hele klas om me heen. Nooit eerder waren er zo veel sensatiebeluste blikken op me gericht. Ik moest met een stoer verhaal komen. Dus vertelde ik hen de waarheid, en niets dan de waarheid. Dat een wagen me had aangereden en er zomaar vandoor was gegaan.Arme Mickey kwam met het plan om bij alle Mercedessen de sterren van de motorkap af te breken. 
‘Dat is zo passé,’ reageerde iemand meteen. ‘Het moet iets zijn wat alleen de chauffeurs raakt die schuld dragen,’ zei ik met een groot gevoel voor rechtvaardigheid. 
Toen kwam iemand op het idee om een eigen merkteken aan te brengen op de wagens van hufters. Iets waardoor iedereen wist dat de eige- naar een klootzak was, zodat je zonder schroom met je sleutels in de lak kon krassen. 
‘Iets wat er niet goed af gaat en wat je gemakkelijk kunt vinden,’ zei ik. 
‘Tipp-Ex!’ zei iemand. ‘Ja!’ riep ik. ‘Witte kruizen, zoals bij de plagen van Egypte.’ Ik vond het altijd leuk om te laten merken dat ik de Bijbel had gele- zen, en zeker met Eli in de buurt. 
11 
carmien michels 
‘Dat waren rode kruizen van lamsbloed,’ zei Eli, ‘voor de huizen van de onschuldigen.’ 
‘Daarom zijn het ook witte kruizen,’ zei ik op een even schoolmees- terachtig toontje, ‘voor de schuldigen.’ 
In feite had ik de Bijbel niet gelezen. Ik was de laatste tijd helemaal geobsedeerd door een reeks thrillers die begonnen bij de bekendste Bijbelverhalen en eindigden in onze tijd. Het was gruwelijk fascinerend te lezen hoeveel invloed een voorval tussen twee mensen van duizenden jaren geleden had op de totale wereldbevolking van vandaag. Elk boek sloot af met een spreuk als: ‘En zo kan een rimpel op het water veroorzaakt door een kinderhand eeuwen later een allesvernietigende tsunami teweegbren- gen.’ 
Ondertussen had Arthur het idee helemaal naar zich toe getrokken. Hij wilde het commercialiseren. Dat zei hij niet, maar hij had dat woord al zo vaak uitgesproken dat ik er zelfs ziek van werd als hij er enkel maar aan dacht. Uit de groothandel van zijn vader zou hij de volgende dag speciale rode stickers meebrengen die er niet meer af te krijgen waren zodra je ze ergens op plakte. 
‘Waarvoor dienen die normaal?’ vroeg ik, maar hij ging onverstoord verder, als een echte zakenman. Hij wilde het groots aanpakken, hij zou zo meteen een Facebookpagina maken om wijd en zijd te verspreiden welk lot me had getroffen. Om met iedereen te delen dat elke jongere blootstond aan bruut autogeweld. En ik zou uiteraard het campagnebeeld worden. Ik draaide met mijn ogen. 
De rest van de klas was wild enthousiast. Alsof ik een soort ramptoe- ristische attractie was, namen ze foto’s van me om online te plaatsen. Ik hield mijn handen voor mijn gezicht, maar de grieten die normaal gezien de hele dag op elkaars borsten boksten, vonden het opeens jolig om mij op te grond te werpen en me met hun knieën op mijn ledematen volledig in bedwang te houden, zodat er ook foto’s vanuit vogelperspectief konden worden genomen. Dat alles zorgde ervoor dat ik vooral niet nog meer fy- sieke en emotionele schade opliep. Ik apprecieerde de reactie van mijn leef- tijdsgenoten enorm. 
Ik was al blij dat mijn ouders ’s avonds schrokken toen ze me zagen. Dat getuigde toch enigszins van hun mededogen. Ik vertelde wat er werke- lijk was gebeurd, over de pestkop op school die me al enige tijd lastigviel. 
‘Op mijn werk stalen ze telkens weer mijn yoghurtjes,’ zei mijn moeder.Hier gingen we weer. 
‘Ik wist wel wie erachter zaten. Door eliminatie. Ik wist wie het niet waren, dus was ik er zeker van wie het wel waren. Als ik hen ermee con- 
12 
wanneer de leugens zich razendsnel opstapelen 
fronteerde, zouden ze formeel ontkennen en de situatie omkeren, alsof ik de paranoïde zot was.’ 
Wat ze ironisch genoeg ook werkelijk was. ‘Dus wat deed ik?’ ‘Een grote dosis laxeermiddel in de yoghurtjes.’ Ze kirde. ‘Juist. En ik lijmde ze weer dicht alsof ze juist uit de winkel kwamen. Nooit meer hebben ze iets van mij gestolen. En dat is wat jij moet doen.’ 
Ze tikte met haar vinger op mijn borstkas. ‘Dus ik moet laxeermiddel in de yoghurt van de pestkop doen zodat hij me niet meer bont en blauw slaat?’ 
‘Spotvogel. Heb ik jou nu zo opgevoed? Nee, je moet anticiperen. Ze altijd voor zijn. Wraak nemen nog voor ze je lastigvallen.’ Ze zei het op stille, diepe toon, alsof ze juist een boodschap van de maffia doorgaf. 
‘Capisce,’ zei ik met een even diepe stem.

More by Carmien Michels

Bubblegum Blues

23,40 euro. Dat bedrag prijkt in kikkergroene cijfers op het kassascherm bij het loket. Bleke rimpelhanden leggen behoedzaam, een voor een, gele en bruine muntstukken in de schuif, naast een briefje van twintig euro. Meteen erna ritsen ze het lederen portemonneetje dicht, terwijl een bijbe- horende vrouwenstem sussende geluiden maakt. ‘Stil maar, jij krijgt ook een biljetje,’ fluistert de dame tegen haar hond, die net als zij buiten beeld blijft.  Als de schuif opnieuw naar haar toe rolt, zijn de munten verdwenen en liggen er twee treinbiljetten klaar. De rimpelhanden grissen ze uit de lade en...
Written in NL by Carmien Michels

Eenrichtingsverkeer

Ik ben het kaartje vergeten op de post te doen, bedacht ik terwijl ik een zwartblauwe smurrie uitbraakte in het struikgewas naast de concerttent. Ik bedankte het onbekende meisje dat mijn staart vasthield, in een Portugees dat duizendmaal vlotter klonk dan toen ik nuchter was. Ze vroeg of ik het verder zou redden. Ik stak mijn duim omhoog. Niet veel later hing ik opnieuw in de struiken. Lissabon was het onvermijdelijke eindpunt van een onoverwinnelijke zomer, waarin ik van het ene festival naar het andere hopte. Ik was niet meer thuis geweest sinds mijn moeder mijn broers en mij had weggestuur...
Written in NL by Carmien Michels
More in NL

Dagboek

21 augustus  Mijn naam is Erik Tlomm en dit is mijn dagboek. Het schrijven is me aanbevolen door mijn psychiater, blijkbaar om het herstel te bevorderen. Maar tot wie moet ik me eigenlijk richten? Tot hem? Tot mijn vrouw Lina? Hij zal mijn notities toch niet aan haar laten zien? Op mijn twijfels reageerde hij met: ‘Richt u maar tot uzelf.’ Ik heb dus een lederen notitieblokje gekocht en heb me achter mijn bureau gezet om een dagboek te schrijven, maar ik kan me niet onttrekken aan het vreemde gevoel dat ik nog voor iemand anders schrijf – maar voor wie dan?  22 augustus  Laat me mijn eerste d...
Translated from SL to NL by Staša Pavlović
Written in SL by Mirt Komel

Automobiel uit het oude Griekenland

Het was een hete junidag. Het heette alleen geen juni, maar ofwel thargelion ofwel skirophorion. Twee personen verlieten de Atheense stadsmuren en vriendschappelijk converserend gingen ze op pad langs de rivier de Ilisos om te gaan wandelen in de natuur. Ze hadden het voornamelijk over de liefde. De jongeling, de jongste van de twee, droeg een transcript bij zich van andermans rede die stelde dat de liefde het kwaad is en bovendien geloofde hij dat zelf ook. Eigenlijk sprak hij enkel over ’de rede van die ander. De oudere man was het in gedachten niet met hem eens, maar hij werd wel opgewond...
Translated from CZ to NL by Annette Manni
Written in CZ by Ondrej Macl

Ik wil geen hond zijn

Liefdesverdriet termineren, typ ik. Dit moet nu stoppen. Ik zie verhalen van mensen, ik wil geen verhalen, ik wil oplossingen, geen compassie. Transformatie, typ ik. Google zegt dat je transformatie in de wiskunde en in de genetica hebt. Ik kies voor de tweede en maak daarmee mijn eerste keuze. Ik ben moe van dit lichaam dat al door te veel mensen is gekust, dat misschien wel verpest is, ik ben er roekeloos mee omgegaan, te vrijblijvend, het moet weg en anders en beter. Genetische transformatie. Sapkuur blinkt in mijn scherm. Transformeer in een nieuwe versie van jezelf. Een weckpot gevuld met...
Written in NL by Alma Mathijsen

Jericho

Deel I – De ranch I De ranch, zo noemden ze hem, verhief zich eenzaam op een hoogvlakte, op de top van een lage heuvel. Het was een boerderij van twee verdiepingen, een houten bouwwerk, lang, smal en rechthoekig. Door het grote raam van de bovenverdieping keek Jens, vanuit de schommelstoel in de gang, naar het land, dat zich uitstrekte tot aan de overkant van de rivier. Zijn kleine, zwarte ogen stonden geen moment stil, speurden de in het duister gehulde horizon af, gespitst op elk verdacht detail. Elia en Natan zaten naast hem op de grond en speelden met verroeste speelgoedautootjes. J...
Written in NL by Sandra Verhulst

De Dageraadlaan: het begin

Iedereen heeft het recht, en dit is een goddelijk recht, wat ook niet anders  kan, op een laatste zin, het hoeft niet per se een lange zin te zijn, hij hoeft  ook niet te lijken op een afscheidsboodschap, maar het is wel van belang dat hij waar is, zo veel waarheid als er tenminste in een zin past, ook al is het  dan de laatste, want de waarheid heeft de neiging om grillig te zijn, wat niet  wil zeggen dat ze niet bestaat, ze bestaat wel degelijk, en moet ook gezegd  worden, al kan ze niet gezegd worden in een verhaal, want een verhaal heeft  zijn eigen waarheid, die niet hetzelfde is als de w...
Translated from RO to NL by Jan Willem Bos
Written in RO by Andrei Crăciun

Het is oké

Ze neemt haar koffieapparaat mee. Ze weet niet wie ze is. Ze weet in ieder geval wel dat ze een vrouw is met een De’Longhi Magnifica S ECAM20.110.B volautomatische espressomachine. In het zwart en grijs. Omdat ze niets meer weet, zijn alle details van belang. Ze is meteen wakker als het apparaat in de ochtend de koffiebonen maalt met verschrikkelijk veel lawaai – en haar buren ook. Ze heeft het gekocht als een tweedekansje via Coolblue en heeft er vier dagen lang elke ochtend aan het raam op gewacht. Ze refreshte ondertussen elke vijf minuten de Track & Trace. Daarna begon ze met het re...
Written in NL by Aya Sabi